(Osmanlı Dönemi) Maddeyi, hayatı ve bunların çeşitli tezâhürlerini, sebeblerini, ilk unsurları ve gaye cihetinden inceleyen fikri çalışma ve bu çalışmaların neticelerini toplayan ilim
(Osmanlı Dönemi) madde ve hayatı başlangıç ve gâye bakımında inceleyen ilim. Felsefe dîne dayandığında, hakikati bulmuş, sırt çevirdiğinde de çelişkiler içerisinde kalmıştır